Er verschijnen de laatste tijd geregeld berichten in het nieuws en de blogosfeer dat nu het er na uitziet een super El Nino in aantocht de Wereld record waarden gaat zien op het gebied van temperatuur anomalie. Er wordt al driftig gespeculeerd of we door de grens van 1,5° C gaan die in het Klimaatverdrag van Parijs als nog net veilige bovengrens geldt voor de opwarming van de Aarde. Dat heeft mij op het eerste gezicht nogal verbaast. Ik houdt zelf nu al een kleine vier jaar een rubriek temperatuur anomalie bij en die lijkt niet in de buurt te komen van de 1,5° C. Het gemiddelde over de afgelopen vier jaar is “slechts” 0,387° C +/- 0,170° C. Dat komt niet eens in de buurt. Is er sprake van sensatiezucht. Is het overdrijving of is er slechts sprake van verwarring. Het laatste lijkt me. Want de door mij bepaalde afwijkingen hebben als basisperiode 1979-2000. De 1,5° C van Parijs geldt vanaf het begin van de Industriële Revolutie. Die ligt natuurlijk veel verder terug in de tijd. Als men de uitvinding van de stoommachine, niet als speeltje, maar als nuttige machine voor het verrichten van arbeid beschouwt, dan is dat al in 1700. Deze stoommachines van Newcomen waren heel inefficiënt maar deden wat op geen andere manier kon worden gerealiseerd. Ze pompen de steenkoolmijnen droog zodat men dieper kon graven en veel meer steenkool kon winnen om aan de steeds maar groeiende vraag naar steenkool te kunnen voorzien. Probleem is dat er toen nog geen weerstations waren met behulp waarvan je de gemiddelde temperaturen en hun afwijkingen kunt bepalen. De door mij gebruikte website van Climate Reanalyzer begint pas met de data in 1948. Je zult dus een andere manier moeten vaststellen om de grens van Parijs in het plaatje op te nemen. Er is een databestand dat wel een heel eind terug gaat in de tijd en dat is de tijdreeks van Berkeley Earth. Op hun website vindt je een plaatje dat een heel ander beeld oplevert;

In deze tijdreeks heeft men als basisperiode genomen de periode van 1850-1900. Dit komt veel dichter in de buurt van het begin van de Industriële Revolutie. De lichtblauwe periode is de door Berkeley Earth aangehouden basisperiode van 1850-1900. De lichtroze periode is de Climate Reanalyzer aangehouden basisperiode van 1979-2000. En de lichtgroene periode is de door mij bijgehouden rubriek temperatuur anomalie. Je ziet dat dit een heel ander beeld geeft. De 1,5° C lijn van het Klimaatverdrag van Parijs is al bijna bereikt en zelfs al overschreden. Heeft Greenpeace dan toch gelijk gekregen toe ze uitriepen No time to wast. En hoe pas ik de 1,5° C in de door mij gevoerde temperatuur anomalie? Vragen maar zijn er ook antwoorden. Kan ik op een eenvoudige manier mijn data aan passen aan Berkeley en is dit verstandig?
Niet echt. Het is een stuk handiger om de 1,5° C lijn van Parijs aan te passen in termen van de basisperiode van Climate Reanalyzer. Maar dat brengt wel het nodige rekenwerk met zich mee. Het lijkt simpel. Je bepaald het gemiddelde van de basisperiode 1979-2000 in termen van Berkeley Earth en dit trek je van de 1,5° C van Parijs af. Dit blijkt in de praktijk toch iets lastiger. Op de website van Berkeley Earth vindt je niet het databestand per maand met basisperiode 1850-1900. Dat is heel vervelend. Wat je wel vindt is de data per maand met als basisperiode 1950-1980. Maar dit is niet wat ik nodig heb. Dus toch meer rekenwerk dan de bedoeling was maar het is niet anders. De enige manier om nu verder te komen is het gemiddelde uit te rekenen van de periode 1850-1900 en dit geeft -0,311° C. Hierna bepaal ik het gemiddelde van de periode 1979-2000 voor Berkeley Earth. Dit geeft een gemiddelde van 0,346° C. Het verschil tussen de periode 1850-1900 en 1979-2000 is 0,346 + 0,311 = 0,657° C. De 1,5° C van Parijs dien je te corrigeren met 0,657. Dit geeft 1,5 – 0,657 = 0,843° C. Iedere waarde voor de temperatuur anomalie in Climate Reanalyzer die op 0,843° C of hoger uitkomt is dan boven de in het Klimaatverdrag van Parijs afgesproken waarde van maximaal 1,5° C die nog net als verantwoord geldt. Deze lijn dien ik dus toe te voegen aan het globale plaatje van mijn rubriek temperatuur anomalie. Naast de 1,5° C die als net verantwoord geldt is er nog de maximaal toegestane opwarming van 2° C die niet mag worden overschreden. Hoe ziet mijn plaatje er uit en hoeveel speelruimte heeft de Aarde en dus de mensheid nog voor de boel uit de hand gaat lopen? Dat ziet er als volgt uit;

De roze lijn boven in de grafiek is de 2° C lijn in termen van de basisperiode van Climate Reanalyzer. De paarse lijn is de 1,5° C lijn van Parijs. Deze is nog niet bereikt maar in maart zaten de extremen dicht in de buurt. De hoogste afwijking die toen werd gevonden was 1,06° C en dat is in termen van Parijs dus 1,717° C. We, de wereld was kortstondig al boven de 1,5° C en dit terwijl er geen sprake was van El Nino condities. Ook het gemiddelde van de maand maart 2023 zat al dicht in de buurt van Parijs. Namelijk 1,426 in termen van Parijs. Ook hier is de speelruimte minimaal. Met andere woorden, het gaat niet meer om de vraag of de temperatuur anomalie boven de 1,5° C van Parijs uitkomt. Dat heeft al minstens in drie maanden plaatsgevonden alleen hebben we dit moment gemist door de verwarring die er is door het verschil in tijdsperioden die worden gebruikt. Dit allemaal terwijl er in deze maanden geen sprake was van El Nino condities. Er was in de deze periode sprake van een Tripple La Nina conditie. En tijdens La Nina condities is de temperatuur anomalie van de Aarde een stuk lager dan onder El Nino condities. Ik ga er vanuit dat als er sprake zal zijn van een (zeer) sterk El Nino het dus niet de 1,5° C grens die wordt getest maar de 2,0° C. En dat is veel sneller dan ik verwacht had. Voor het Noordelijk Halfrond waar wij tenslotte leven ziet de situatie er zelfs een stuk beroerder uit;

Voor het Noordelijk halfrond is de 1,5° C lijn al geschiedenis. Het gemiddelde over de door mij onderzochte periode is al 0,804° C terwijl de 1,5° C lijn in termen van Climate Reanalyzer op 0,843° C is vast gesteld. Hier is geen enkele speelruimte meer voorhanden. Wat we op het Noordelijk Halfrond zien is dat ook de 2° C van Parijs in termen van Climate Reanalyzer al drie keer is doorbroken. In november 2020 was het maand gemiddelde al boven de 2°C gestegen. Het waren natuurlijk net als bij de globale temperatuur anomalie slechts extremen. Er zijn ook twee extremen op de 0° C lijn te zien. Maar dit zijn extremen in de andere richting. Het gaat bij het klimaat uiteindelijk om de gemiddelde afwijking maar die is veel verder uit de klauwen gelopen dan ik had verwacht. Er is niet zo heel veel speelruimte meer. Hoe heeft het zo uit de hand kunnen lopen? Dit is dus de kracht van het scenario Business as usual. Kenmerkend van dit scenario is dat alle afspraken die nu al decennia zijn gemaakt om de CO2-emissies ter reduceren tot geen enkel resultaat hebben geleid als het gaat om het enige wat uiteindelijk telt en dat is de globale emissies. Die zijn niet gedaald. Alleen tijdelijk tijdens de corona pandemie was er sprake van een reductie. Maar corona is grotendeels weer overwonnen. Dus terug naar business as usual. Het volgende plaatje laat zien hoe het met de CO2-emissie globaal gesteld is;

Zolang de wereld iedere kans weet te verknoeien om de CO2-emissies op zijn minst gedurende langere tijd te stabiliseren ben ik bang dat het niets gaat worden. Het is blijkbaar geen enkele overtuiging in de politiek dat klimaatverandering werkelijk plaatsvindt en niet een of andere hoax verzonnen door Greenpeace om automobilisten de auto uit te pesten. Het vindt daadwerkelijk plaats en er is No time to waste!
Voor zover de extra rubriek temperatuur anomalie. Deze is niet geschreven om paniek te veroorzaken maar om aan te geven hoeveel speelruimte er nog is. Het zijn voorlopig nog extremen die boven de grenzen van Parijs uitkomen. Voor het gemiddelde is er nog een kleine 15 jaar over om alsnog te doen wat ons blijkbaar zo moeilijk valt. Dat is BBBesluiten om eindelijk eens te doen en niet langer vrijblijvend te kletsen over het reduceren van de CO2-emissies.